Natuurfotografie! Veel informatie en 10 gouden tips 2024

Natuurfotografie is een betoverende kunstvorm die ons de mogelijkheid biedt om de pracht en praal van de natuur vast te leggen. Het gaat verder dan alleen het maken van foto’s; het is een manier om onze verbinding met de natuur te versterken en haar schoonheid te eren.

Wat maakt natuurfotografie zo bijzonder? Het is de kunst van het vastleggen van de spontane momenten en de onvoorspelbare schoonheid van de natuurlijke wereld. Of het nu gaat om het majestueuze landschap van een bergketen, de gracieuze bewegingen van wilde dieren, of de kleurrijke pracht van bloemen en insecten, natuurfotografie biedt ons een glimp van de wereld zoals we die zelden zien.

Het bijzondere van natuurfotografie zit hem ook in de uitdagingen die het met zich meebrengt. Het vereist geduld, toewijding en een scherp oog voor detail. Maar bovenal vraagt het om een diep respect voor de natuur en al haar bewoners.

Op deze pagina vind je veel informatie en tips voor natuurfotografie, de tips en informatie wordt gegeven om je te helpen prachtige foto´s te maken van onze mooie natuur en onze omgeving.

---

De betekenis van Natuurfotografie

Natuurfotografie is het maken van foto’s van de natuur, zoals landschappen, planten en dieren. Het laat de schoonheid van de natuur zien en helpt wetenschappers en natuurbehoud. Daarnaast kan natuurfotografie ook rustgevend zijn en voor veel mensen een hobby of leuke vrijetijdsbezigheid

---

De benodigdheden voor Natuurfotografie

Voor natuurfotografie heb je enkele essentiële benodigdheden nodig. Allereerst is een goede camera belangrijk, bij voorkeur een digitale spiegelreflexcamera (DSLR) of een systeemcamera, omdat deze meer controle biedt over instellingen zoals sluitertijd, diafragma en ISO. Een assortiment lenzen is ook nuttig, waaronder een telelens voor het fotograferen van dieren op afstand en een groothoeklens voor weidse landschappen.

Een stevig statief helpt om scherpe foto’s te maken, vooral bij weinig licht of lange sluitertijden. Een afstandsbediening of draadontspanner kan trillingen van de camera minimaliseren. Extra batterijen en geheugenkaarten zijn noodzakelijk, omdat natuurfotografie vaak lange dagen in het veld betekent.

Daarnaast zijn accessoires zoals filters (bijvoorbeeld polarisatiefilters en ND-filters) nuttig voor het beheren van licht en reflecties. Goede kleding en schoenen zijn belangrijk voor comfort en bescherming tegen de elementen, evenals een degelijke rugzak om alle apparatuur te dragen.

Een verrekijker kan handig zijn om dieren te spotten voordat je ze fotografeert, en een veldgids of een app om flora en fauna te identificeren kan nuttig zijn voor documentatie doeleinden. Tot slot is geduld en kennis van de natuur onmisbaar voor succesvolle natuurfotografie.

---

Natuurfotografie met de telefoon (iPhone / Samsung)

Natuurfotografie met een telefoon kan verrassend indrukwekkende resultaten opleveren, dankzij de vooruitgang in smartphone camera’s. Hier zijn enkele tips en technieken om het meeste uit je mobiele telefoon te halen voor natuurfotografie:

• Ken je camera-instellingen: Leer de basisinstellingen van je telefoon kennen, zoals belichting, focus, en ISO-waarden. Veel telefoons bieden nu Pro-modi waarmee je handmatig instellingen kunt aanpassen voor betere controle over je foto’s.
• Gebruik het juiste licht: Natuurfotografie draait om goed licht. Fotografeer tijdens het gouden uur (vroeg in de ochtend of laat in de middag) voor warm en zacht licht. Vermijd fel middaglicht dat harde schaduwen veroorzaakt.
• Houd de lens schoon: Een schone lens is cruciaal voor scherpe foto’s. Veeg de lens regelmatig af om vingerafdrukken en stof te verwijderen.
• Stabiliteit is belangrijk: Houd je telefoon met beide handen vast of gebruik een kleine tripod om bewegingsonscherpte te voorkomen. Als je geen tripod hebt, probeer dan je telefoon ergens op te laten rusten voor extra stabiliteit.
• Compositie: Denk aan compositieregels zoals de regel van derden, leidende lijnen, en symmetrie. Deze helpen je om meer aantrekkelijke en evenwichtige foto’s te maken.
• Focus en belichting aanpassen: Raak het scherm aan om te focussen op het belangrijkste onderwerp in je beeld. Vaak kun je ook de belichting aanpassen door omhoog of omlaag te vegen na het focussen.
• Gebruik burst-modus: Voor het fotograferen van dieren of bewegende onderwerpen, gebruik de burst-modus (snel meerdere foto’s achter elkaar nemen) om de beste momenten vast te leggen.
• Nabewerking: Gebruik bewerkingsapps zoals Snapseed, Lightroom Mobile, of VSCO om je foto’s te bewerken. Hiermee kun je belichting, contrast, kleur, en andere aspecten verfijnen voor een professioneler uiterlijk.
• Experimenteer met verschillende perspectieven: Ga laag bij de grond liggen of zoek een hoger standpunt om unieke perspectieven te vinden die je foto’s interessanter maken.
• Gebruik accessoires: Overweeg accessoires zoals clip-on lenzen (macro, groothoek) om de mogelijkheden van je telefoon uit te breiden en nieuwe soorten foto’s te maken.

Waar moet je op letten bij natuurfotografie

Bij natuurfotografie is het belangrijk om aandacht te besteden aan verschillende aspecten om indrukwekkende en expressieve foto’s te maken. Ten eerste speelt de timing een cruciale rol. De belichting en sfeer zijn vaak het mooist tijdens het gouden uur, vlak na zonsopgang of vlak voor zonsondergang. Deze momenten bieden zacht, warm licht dat schaduwen minimaliseert en kleuren versterkt.

Daarnaast is kennis van de omgeving essentieel. Door de omgeving te verkennen en het gedrag van dieren te bestuderen, kun je beter anticiperen op interessante fotomomenten. Dit vraagt om geduld en een scherp observatievermogen. Het is ook belangrijk om de technische instellingen van je camera goed te begrijpen. De juiste belichting, sluitertijd en diafragma-instellingen kunnen het verschil maken tussen een gemiddelde foto en een adembenemend beeld.

Ook compositie is van groot belang. Het gebruik van de regel van derden kan helpen om je foto’s visueel aantrekkelijker te maken. Door je onderwerp niet altijd in het midden van het frame te plaatsen, maar iets naar de zijkant, creëer je een dynamischer beeld. Daarnaast kan het spelen met voorgrond- en achtergrondelementen diepte toevoegen aan je foto’s.

Respect voor de natuur en de dieren die je fotografeert is cruciaal. Vermijd het verstoren van dieren en hun leefomgeving, en houd afstand om natuurlijke gedragingen vast te leggen zonder invloed uit te oefenen. Tenslotte is creativiteit een belangrijk aspect. Experimenteer met verschillende perspectieven, lenzen en technieken om unieke en persoonlijke foto’s te creëren.

Samenvattend is succesvolle natuurfotografie een samenspel van timing, kennis, techniek, compositie, respect en creativiteit. Door deze elementen in balans te brengen, kun je de schoonheid en complexiteit van de natuur effectief vastleggen.

Goede instellingen van de belichting, sluitertijd en de diafragma voor natuurfotografie.

Bij natuurfotografie variëren de optimale instellingen voor belichting, sluitertijd en diafragma afhankelijk van de specifieke situatie en het gewenste resultaat. Hier zijn enkele richtlijnen om je op weg te helpen:

Belichting: Voor een goede belichting is het belangrijk om het beschikbare licht te benutten. Tijdens het gouden uur, vlak na zonsopgang en vlak voor zonsondergang, krijg je het mooiste licht. Gebruik een lichtmeter of de belichtingsmeter in je camera om te zorgen dat je foto’s goed belicht zijn. Houd ook rekening met het histogram om te voorkomen dat delen van je foto overbelicht of onderbelicht raken. De lichtgevoeligheid wordt aangegeven met ISO

Sluitertijd: De sluitertijd hangt af van het onderwerp dat je fotografeert. Voor stilstaande landschappen kun je een langere sluitertijd gebruiken om een grotere scherptediepte en scherpte te bereiken. Dit kan variëren van 1/60 seconde tot enkele seconden, afhankelijk van de hoeveelheid licht. Voor het vastleggen van bewegende dieren moet je een kortere sluitertijd gebruiken om bewegingsonscherpte te voorkomen. Hier is een sluitertijd van 1/500 seconde of korter vaak nodig, vooral bij snelle dieren.

Diafragma: Het diafragma bepaalt de scherptediepte van je foto. Voor landschapsfotografie wordt vaak een klein diafragma (hoge f-waarde, zoals f/8 tot f/16) gebruikt om zo veel mogelijk van de scène scherp te krijgen. Voor het fotograferen van dieren of details kun je een groter diafragma (lage f-waarde, zoals f/2.8 tot f/5.6) gebruiken om je onderwerp te isoleren van de achtergrond, wat een mooi bokeh-effect creëert.

Hier zijn enkele voorbeelden van instellingen:

• Landschapsfotografie bij daglicht: f/8 tot f/16, sluitertijd van 1/60 tot 1/250 seconde, ISO 100-400.
• Fotograferen van dieren in beweging: f/2.8 tot f/5.6, sluitertijd van 1/500 tot 1/2000 seconde, ISO 400-1600 afhankelijk van de lichtomstandigheden.
• Fotograferen in het gouden uur: f/4 tot f/11, sluitertijd van 1/30 tot 1/200 seconde, ISO 100-800.

Daarnaast is het belangrijk om te experimenteren met je instellingen en verschillende combinaties te proberen. Fotografeer in RAW-formaat om maximale flexibiliteit te hebben bij de nabewerking. Gebruik indien nodig een statief voor stabiliteit, vooral bij langere sluitertijden, en maak gebruik van filters zoals een polarisatiefilter om contrasten te verhogen en reflecties te verminderen.

Het combineren van deze technische kennis met geduld, observatievermogen en creativiteit zal je helpen om prachtige natuurfoto’s te maken.

Natuurfotografie voor kinderen

Natuurfotografie is een geweldige manier om kinderen te introduceren in de wereld van fotografie en hen dichter bij de natuur te brengen. Hier zijn enkele tips om kinderen te helpen genieten van en leren over natuurfotografie:

Gebruik Eenvoudige Apparatuur

Begin met een eenvoudige camera of zelfs een smartphone. Dit maakt het proces minder intimiderend en meer toegankelijk voor kinderen. Veel smartphones hebben tegenwoordig uitstekende camera’s en kindvriendelijke instellingen.

Maak het Leuk en Leerzaam

Breng fotografie samen met educatieve momenten. Vertel kinderen over de dieren en planten die ze fotograferen, en hoe belangrijk het is om respectvol met de natuur om te gaan. Maak er een spel van door ze bijvoorbeeld een fotomissie te geven om specifieke dingen te vinden en vast te leggen, zoals een rood blad of een bepaald insect.

Focus op Basisprincipes

Leer kinderen de basisprincipes van compositie, zoals de regel van derden. Laat zien hoe ze hun onderwerp kunnen kaderen en gebruik kunnen maken van de achtergrond om hun foto’s interessanter te maken. Moedig hen aan om verschillende hoeken en perspectieven te proberen.

Korte en Boeiende Sessies

Houd de fotografie uitstapjes kort en boeiend om hun aandacht vast te houden. Een korte wandeling in een park of een bezoek aan een tuin kan al genoeg zijn voor een leuke en leerzame sessie.

Gebruik van Natuurlijk Licht

Moedig kinderen aan om te fotograferen tijdens het gouden uur, wanneer het licht zachter en warmer is. Leer hen over het belang van natuurlijk licht en hoe ze dit in hun voordeel kunnen gebruiken. Vermijd de felle middagzon die harde schaduwen kan creëren.

Wees Geduldig en Prijs Hun Werk

Geef kinderen de tijd om te experimenteren en fouten te maken. Moedig ze aan door hun inspanningen te prijzen, ongeacht het resultaat. Laat ze hun favoriete foto’s kiezen en bespreek samen wat ze mooi vinden aan die beelden.

Creatieve Vrijheid

Laat kinderen hun creativiteit de vrije loop. Moedig hen aan om foto’s te maken van alles wat hen interesseert, of het nu gaat om een mooi bloem blad, een insect, of een indrukwekkende boom. Creativiteit en plezier zijn belangrijker dan technische perfectie.

Nabewerking en Delen

Introduceer kinderen op basis van fotobewerking met eenvoudige apps of software. Dit kan een leuke manier zijn om hun foto’s te verbeteren en hen meer te betrekken bij het creatieve proces. Laat ze hun werk trots delen met familie en vrienden.

Natuurfotografie kan een bron van plezier en educatie zijn voor kinderen. Door hen op een speelse en geduldige manier te begeleiden, kunnen ze de schoonheid van de natuur ontdekken en tegelijkertijd hun fotografische vaardigheden ontwikkelen.

De 10 gouden tips voor natuurfotografie

Tot nu toe heb je al veel informatie kunnen lezen, toch heb ik alsnog een aantal gouden tips voor je op een rij gezet. De tips kunnen je helpen bij de natuurfotografie en het maken van de mooiste foto´s

Vroege Vogels Vangen de Beste Foto’s: Fotografeer tijdens het gouden uur, de eerste en laatste uren van zonlicht. Dit zachte, warme licht voegt diepte en sfeer toe aan je foto’s en voorkomt harde schaduwen. Veel dieren zijn ook actief in het gouden uur. 

Ken je Apparatuur: Zorg ervoor dat je vertrouwd bent met je camera en lenzen. Leer de basisprincipes van belichting, sluitertijd, diafragma en ISO. Begrijp hoe je camera werkt in verschillende lichtomstandigheden en met verschillende instellingen.

Compositie is Cruciaal: Gebruik de regel van derden om je foto’s visueel aantrekkelijker te maken. Plaats interessante elementen niet altijd in het midden van je frame. Experimenteer met lijnen, patronen en texturen in de natuur om diepte en interesse te creëren.

Geduld en Voorbereiding: Natuurfotografie vereist veel geduld en een voorbereiding. Plan je sessies, ken de omgeving en wees bereid om te wachten op het perfecte moment. Observeer het gedrag van dieren om hun bewegingen en gewoontes te begrijpen.

Wees Flexibel en Creatief: Wees bereid om van je oorspronkelijke plan af te wijken en creatieve oplossingen te zoeken. Probeer verschillende perspectieven en hoeken, zoals laag bij de grond of juist hoog, om unieke composities te creëren.

Respecteer de Natuur: Houd altijd respect voor de natuur en de dieren die je fotografeert. Verstoor hun leefomgeving niet en houd afstand om natuurlijke gedragingen vast te leggen zonder invloed uit te oefenen. Gebruik telelenzen om dieren van een afstand te fotograferen.

Gebruik van Filters: Filters zoals polarisatiefilters kunnen je helpen om kleuren te verbeteren en reflecties te verminderen. Neutrale dichtheidsfilters kunnen nuttig zijn voor lange belichtingen bij fel licht, zoals bij het fotograferen van stromend water.

Nabewerking: Leer de basis van fotobewerking om je foto’s te verbeteren. Gebruik software zoals Adobe Lightroom of Photoshop om de belichting aan te passen, kleuren te versterken en kleine foutjes te corrigeren.

Investeer in een Statief: Een stevig statief is essentieel voor scherpe foto’s, vooral bij lange belichtingen. Het helpt ook om composities zorgvuldig te plannen en je camera stabiel te houden in moeilijke lichtomstandigheden.

Blijf Leren en Inspiratie Opdoen: Volg andere natuurfotografen, lees boeken en artikelen, en blijf leren. Ga op zoek naar inspiratie in het werk van anderen en wees niet bang om nieuwe technieken en benaderingen uit te proberen.

Boeken natuurfotografie!

Hieronder vind je een aantal van de beste boeken over natuurfotografie. De boeken worden aangeboden met een link van Bol.com. De link geeft niet alleen veel extra informatie maar via de link kun je het boek eenvoudig en snel bestellen.

Het complete handboek natuurfotografie

Eén boek dat elk onderwerp binnen de natuurfotografie behandelt: alle disciplines, elke fotografietechniek, alle fotogenieke soortgroepen, alles over apparatuur en instellingen.

Er zijn veel boeken over natuurfotografie. Sterker nog, afgelopen twintig jaar publiceerden we zelf tientallen boeken over deze boeiende tak van fotografie. Maar er ontbrak nog een compleet handboek dat elk onderwerp binnen de natuurfotografie behandelt. Alle disciplines, elke fotografietechniek, alle fotogenieke soortgroepen, van dag tot nacht en onder alle omstandigheden, alles over apparatuur en instellingen. Met meer dan 170 hoofdstukken heb je hét standaardwerk over natuurfotografie in handen.

De auteurs, allemaal gedreven professionals, geven antwoord op al jouw vragen en stellen je in staat zelf de mooiste natuurfoto’s te maken. Meer dan een gedrukt boek Het is onmogelijk alles over natuurfotografie in 416 pagina’s te vatten. In werkelijkheid is het boek vele malen dikker: elk hoofdstuk bevat een QR-code met digitale content voor verdere verdieping. Extra artikelen, video’s, cheatsheets, beeld recepten en webinars bieden alles wat je nodig hebt om aan de slag te gaan met, en te groeien in de natuurfotografie.

---

Handboek Natuurfotografie

Natuurfotografie: apparatuur, techniek én vooral creatieve verdieping!

Handboek natuurfotografie – het bestverkochte standaardwerk – is compleet vernieuwd, met extra foto’s en informatie. Toch is het lekker compact en overzichtelijk gebleven, zodat je niet wordt overspoeld met informatie. Kortom: less is more!

Deze praktische gids laat dan ook zien dat natuur dichtbij huis begint en hoe je daar boeiende beelden van maakt. Concrete opdrachten moedigen je aan om meteen het veld in te gaan. Dit complete handboek behandelt niet alleen de technieken, apparatuur en instellingen, maar biedt naast (veld)biologische kennis ook originele, creatieve tips en inspiratie voor het ontwikkelen van een artistieke visie. “

Handboek Natuurfotografie gaat verder waar andere fotografieboeken ophouden.” – Fotografie.nl – Natuurfotografie, waar gaat het heen? – De camera (cameratypen, belichting, etc.) – Uitrusting en hulpmiddelen – Beeldende principes (kijktechnieken, compositie etc.) – Artistieke visie (originaliteit, (veld)biologische kennis, experimenteren) – Werkwijze buiten (onderzoek, planning, het weer, landschap, dag en nacht, planten, dieren en gedrag, natuurfenomenen etc.) – Workflow (beeldscherm, back-up, software, archivering, beeldselectie en -bewerking etc.) – Wat doe je met je foto’s? (beoordelen, bespreken, presenteren, publiceren etc.) – Fotografie op reis (tips voor handbagage, zelf regelen of georganiseerd etc.) – Wat voor type natuurfotograaf ben jij? Bart Siebelink en Edo van Uchelen zijn twee gedreven biologen en ervaren natuurfotografen die hun kennis en enthousiasme graag delen.

---

Handboek natuurfotografie

Het bestverkochte standaardwerk over natuurfotografie. Deze praktische gids laat zien dat natuur dichtbij huis begint en hoe je daar boeiende beelden van maakt, van landschaps- tot macrofotografie. Concrete opdrachten moedigen je aan om meteen het veld in te gaan. Welke apparatuur heb je nodig? Hoe benut je de technische mogelijkheden? Hoe vind je fotogenieke dieren? Hoe kom je er dichtbij? Hoe kom je tot verdieping? En wat doe je met je foto’s?

Uit de pers ‘Absoluut het standaardwerk voor iedereen die natuur fotografeert!’ ZOOM.nl ‘Verplichte kost voor iedereen die natuur met zijn camera vastlegt’ Camera Magazine ‘Handboek Natuurfotografie gaat verder waar andere fotografieboeken ophouden’ Fotografie.nl Over de auteurs Bart Siebelink en Edo van Uchelen zijn gedreven biologen en natuurfotografen. Samen hebben ze het Centrum voor Natuurfotografie opgericht, hét kennis- en educatieplatform voor alle natuurfotografen.

---

De beste plekken voor natuurfotografie in Nederland!

De beste plekken voor natuurfotografie variëren afhankelijk van wat je wilt vastleggen, zoals landschappen, wilde dieren, planten, of vogels. Hier zijn enkele van de meest aanbevolen locaties wereldwijd die bekend staan om hun spectaculaire natuurlijke schoonheid en biodiversiteit:

Wereldwijd

• Serengeti Nationaal Park, Tanzania:
  • Beroemd om de jaarlijkse migratie van wildebeesten en zebra’s.
  • Uitstekende mogelijkheden voor het fotograferen van grote zoogdieren zoals leeuwen, olifanten en cheeta’s.
• Yellowstone Nationaal Park, Verenigde Staten:
  • Bekend om zijn geisers, warmwaterbronnen en diverse wildlife.
  • Mogelijkheden om bizons, elanden, wolven en beren te fotograferen.
• Banff Nationaal Park, Canada:
  • Adembenemende berglandschappen, meren en bossen.
  • Goede plekken voor het fotograferen van elanden, beren, en prachtige gletsjers meren zoals Lake Louise.
• Galápagoseilanden, Ecuador:
  • Unieke fauna en flora, veel soorten zijn nergens anders ter wereld te vinden.
  • Ideaal voor het fotograferen van reuzenschildpadden, zeeleguanen en diverse vogelsoorten.
• Kruger Nationaal Park, Zuid-Afrika:
  • Een van de grootste wildreservaten in Afrika.
  • Bekend om de Big Five: leeuwen, luipaarden, neushoorns, olifanten en buffels.

Europa

• Plitvicemeren Nationaal Park, Kroatië:
  • Prachtige watervallen en meren.
  • Uitstekende mogelijkheden voor landschapsfotografie.
• Isle of Skye, Schotland:
  • Ruige landschappen, dramatische kustlijnen en schilderachtige dorpjes.
  • Ideaal voor het fotograferen van bergen, kliffen en watervallen.
• Dolomieten, Italië:
  • Indrukwekkende berglandschappen en pittoreske dorpjes.
  • Ideaal voor zowel landschaps- als avontuurlijke fotografie.
• Pyreneeën, Frankrijk/Spanje:
  • Spectaculaire berglandschappen en diverse ecosystemen.
  • Uitstekend voor het fotograferen van flora, fauna en bergachtige landschappen.

Nederland en België

• De Veluwe, Nederland:
  • Uitgestrekte bossen, heidevelden en zandverstuivingen.
  • Mogelijkheden om edelherten, wilde zwijnen en verschillende vogelsoorten te fotograferen.
• De Biesbosch, Nederland:
  • Groot zoetwatergetijdengebied met kreken en rietvelden.
  • Ideaal voor het fotograferen van bevers, watervogels en prachtige water landschappen.
• Hoge Veluwe Nationaal Park, Nederland:
  • Diverse landschappen waaronder bossen, heidevelden en zandverstuivingen.
  • Bekend om zijn populatie edelherten en moeflons.
• Ardennen, België:
  • Dichte bossen, rivieren en heuvels.
  • Uitstekend voor het fotograferen van wilde dieren zoals reeën en wilde zwijnen, evenals prachtige landschappen.
• Het Zwin, België:
  • Kustgebied en natuurreservaat met een rijke biodiversiteit.
  • Ideaal voor vogelfotografie, vooral trekvogels.

---