Antwerpen, een stad vol geschiedenis en cultuur, staat bekend om zijn levendige haven, prachtige architectuur en bruisende kunstscene. Bezoekers kunnen zich vergapen aan indrukwekkende historische bouwwerken, zoals de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal en het Steen, of slenteren door de charmante straatjes van de oude binnenstad met zijn gezellige cafés en boetieks. De stad biedt een scala aan bezienswaardigheden die het rijke erfgoed en de moderne flair van Antwerpen weerspiegelen.
Naast deze bekende trekpleisters heeft Antwerpen ook een overvloed aan culturele schatten te bieden. De stad herbergt een breed scala aan musea die de diversiteit van haar kunst en geschiedenis weerspiegelen. Of je nu geïnteresseerd bent in oude meesters, hedendaagse kunst, mode, of scheepvaart, Antwerpen heeft voor ieder wat wils. Deze musea bieden niet alleen een kijkje in het verleden, maar ook een blik op de toekomst van kunst en cultuur.
In deze blog nemen we je mee op een reis door de top 7 musea van Antwerpen. Elk museum biedt een unieke ervaring en samen geven ze een compleet beeld van wat deze dynamische stad te bieden heeft. Laten we beginnen met onze ontdekkingsreis door de culturele parels van Antwerpen!
Stedentrip naar Antwerpen
Antwerpen is zeer geschikt voor meerdere dagen, het is zelfs bijna onmogelijk om Antwerpen voor 1 dag te bezoeken, je kunt dan maar een selectie van de vele bezienswaardigheden en activiteiten meemaken, terwijl ik het dan nog niet eens over de musea heb gehad. Hieronder geef ik je 2 tips als het gaat om een geschikte reispartner voor een stedentrip of een weekendje Antwerpen.
Voor je stedentrip naar Antwerpen zijn TUI en D-Reizen uitstekende reispartners. TUI biedt zorgvuldig samengestelde reisarrangementen die je verblijf in de stad comfortabel en onvergetelijk maken. Met hun uitgebreide netwerk van hotels en transportmogelijkheden ben je verzekerd van een zorgeloze reis. D-Reizen biedt gepersonaliseerde reisadviezen en flexibele boeking opties, waardoor je stedentrip precies aan jouw wensen kan worden aangepast.
- Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
- Red Star Line Museum
- Het MAS (Museum aan de Stroom) -Antwerpen
- ModeMuseum Antwerpen – MoMu
- Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen
- Fotomuseum (FOMU)
- Het Chocolade Museum Antwerpen (Chocolate Nation)
- Rubenshuis
- DIVA Diamond Museum Antwerpen
- Museum Plantin-Moretus
Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) is het grootste en belangrijkste kunstmuseum in Vlaanderen. Het ligt in Antwerpen, in een indrukwekkend gebouw uit de jaren 1884-1890, ontworpen door de architecten Jean-Jacques Winders en Frans Van Dijk. Dit museum biedt een prachtige reis door de kunstgeschiedenis met een rijke en diverse collectie.
De collectie van het KMSKA geeft een uitgebreid overzicht van de artistieke ontwikkelingen in Antwerpen, vooral tijdens de zestiende en zeventiende eeuw, toen de stad een van de belangrijkste kunstcentra van Europa was. Je vindt hier werken van Vlaamse meesters zoals Peter Paul Rubens, Antoon van Dyck en Jacob Jordaens. Ook de Hollandse meesters zijn goed vertegenwoordigd, waaronder Rembrandt van Rijn.
Naast deze oude meesters heeft het museum ook een indrukwekkende verzameling moderne kunst. Het bezit de grootste collectie van James Ensor ter wereld en biedt werken van hedendaagse Belgische kunstenaars zoals René Magritte en Paul Delvaux. Ook buitenlandse kunstenaars zoals Titiaan, Vincent van Gogh en Auguste Rodin zijn te bewonderen.
Op de bovenverdieping zijn werken te zien van de Vlaamse primitieven zoals Jan van Eyck en Rogier van der Weyden, renaissanceschilders zoals Quinten Massijs, en barokschilders zoals Peter Paul Rubens en Antoon van Dyck.
Op de benedenverdieping: Deze verdieping is gewijd aan de twintigste eeuw. Je vindt hier werken van Belgische moderne schilders zoals Rik Wouters en Léon Spilliaert, maar ook van internationale kunstenaars zoals Amedeo Modigliani en Karel Appel.
Het museum is niet alleen een plek voor kunstliefhebbers met meer dan 600 kunstwerken, maar ook een wetenschappelijke instelling die onderzoek doet naar kunsttechnieken en kleurgebruik. Het heeft een eigen restauratieatelier en organiseert tal van evenementen en cross-overs met het bredere culturele veld.
Het KMSKA wordt ook wel het ‘Schoonste Museum’ genoemd om verschillende redenen:
- Het heeft een rijke collectie Vlaamse meesters.
- 111 topstukken maken deel uit van de Topstukkenlijst van Vlaanderen.
- Het bezit werken van internationale kunstenaars zoals Titiaan, Rodin en Chagall.
- De grootste collectie van James Ensor en Rik Wouters.
- Een architectonisch meesterwerk dat oud en nieuw combineert.
- Een eigen restauratieatelier.
- Internationale erkenning als wetenschappelijke instelling.
- Het museum fungeert als broedplaats voor nieuwe meesters.
- Een groene Museumtuin die dient als eerste museumzaal.
- Het ‘Schoonste Gevoel’ dat overal in het museum te voelen is.
Red Star Line Museum
Het Red Star Line Museum, gelegen in Antwerpen, is een indrukwekkend museum dat het verhaal vertelt van de miljoenen Europeanen die aan het begin van de 20e eeuw hun geluk zochten in Amerika via de legendarische Red Star Line-scheepvaartmaatschappij.
Gehuisvest in de voormalige gebouwen van de Red Star Line, biedt het museum een aangrijpende en meeslepende ervaring waarbij bezoekers de reis van emigranten kunnen volgen, van hun vertrek uit Europa tot hun aankomst in de Verenigde Staten.
Het museum belicht de persoonlijke verhalen van de emigranten door middel van authentieke objecten, foto’s, documenten en multimedia-installaties. Bezoekers kunnen zich inleven in de reis die deze mensen hebben gemaakt, de uitdagingen die ze hebben overwonnen en de dromen die ze hebben nagestreefd.
Naast het vertellen van de geschiedenis van de Red Star Line, richt het museum zich ook op bredere thema’s zoals migratie, identiteit en diversiteit, waardoor het een relevante en actuele bestemming is voor bezoekers van alle achtergronden.
Met zijn aangrijpende verhalen, prachtige tentoonstellingen en historische locatie is het Red Star Line Museum een belangrijke bestemming voor iedereen die geïnteresseerd is in de menselijke ervaring en de impact van migratie op de wereldgeschiedenis.
Het MAS (Museum aan de Stroom) -Antwerpen
Het Museum aan de Stroom (MAS) is een opvallend modern museum gelegen aan de oevers van de Schelde in de bruisende stad Antwerpen. Het is een architectonisch meesterwerk ontworpen door het Nederlandse bureau Neutelings Riedijk Architects en domineert de skyline met zijn unieke vorm en roodstenen gevels.
Het MAS is meer dan alleen een museum; het is een ontmoetingsplaats voor diverse culturen en een symbool van de stad Antwerpen als internationale havenstad. Het museum is gewijd aan de stad, de haven, de wereld en de verbindingen daartussen.
De permanente tentoonstellingen van het MAS bieden een diepgaand inzicht in de geschiedenis, cultuur, economie en samenleving van Antwerpen, met bijzondere aandacht voor de rol van de stad als wereldwijde handelscentrum. Bezoekers kunnen door de verschillende verdiepingen van het museum wandelen en genieten van een breed scala aan artefacten, kunstwerken, multimedia-installaties en interactieve displays.
Het MAS biedt ook regelmatig wisselende tentoonstellingen die een diversiteit aan onderwerpen behandelen, van hedendaagse kunst tot culturele tradities over de hele wereld.
Boven op het gebouw bevindt zich het panoramisch dakterras, dat een adembenemend uitzicht biedt over Antwerpen en de haven. Het MAS is niet alleen een culturele bestemming, maar ook een plek om te genieten van het prachtige uitzicht op de stad en de rivier.
ModeMuseum Antwerpen – MoMu
MoMu, het ModeMuseum in Antwerpen, heeft de grootste collectie Belgische hedendaagse mode ter wereld en staat bekend om zijn indrukwekkende modetentoonstellingen.
In 2002 opende MoMu zijn eerste tentoonstelling in het historische Modenatie-gebouw aan de Nationalestraat. Sindsdien organiseert het museum twee tijdelijke tentoonstellingen per jaar. Op de benedenverdieping zijn er kleinere tentoonstellingen en installaties te zien.
Vanaf 2021 breidde MoMu zijn publieke ruimte uit met ongeveer 800m². Deze uitbreiding omvat een grote, aanpasbare ruimte en een permanente tentoonstellingsruimte voor de vaste collectie.
Het gebouw van de ModeNatie dateert uit de 19e eeuw en werd oorspronkelijk gebruikt als kledingzaak ‘New England’ voor heren en kinderen. In 2000 werd het gebouw gerenoveerd onder leiding van de Gentse architecte Marie-José Van Hee.
MoMu beheert een collectie van meer dan 33.000 items, waaronder kleding, schoenen, textiel en accessoires. De collectie kwam tot stand door aankopen, schenkingen van particulieren, ontwerpers en modehuizen, en enkele langdurige bruiklenen.
Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen
Het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, kortweg M HKA, is dé plek voor hedendaagse kunst in Antwerpen. Gevestigd in een verbouwde graansilo uit 1926 aan de Leuvenstraat, biedt het museum een uitgebreide collectie Belgische en internationale kunst vanaf 1970.
Elk seizoen presenteert M HKA een gevarieerd programma met grote tentoonstellingen en intieme presentaties. Bezoekers kunnen genieten van werken van zowel gevestigde kunstenaars als opkomend talent. Naast tentoonstellingen zijn er filmvoorstellingen, artist talks, performances, workshops en rondleidingen. Elke laatste donderdag van de maand is het museum open tot 21 uur, en op zondag is het familiedag.
Op de benedenverdieping vind je de collectievleugel, waar wisselende werken uit de collectie te zien zijn. De leeszaal biedt een rustige plek om gratis door kunstpublicaties te bladeren. Op het dakterras van het M HKAFE kun je genieten van een prachtig uitzicht op de Schelde. Het is de enige plek in België waar je kunstwerken van James Turrell en Keith Haring kunt bewonderen.
Fotomuseum (FOMU)
Het Fotomuseum Antwerpen (FOMU) is een toonaangevend Belgisch museum voor fotografie, gelegen aan de Waalsekaai in de wijk Zuid-Museum. Het museum beheert een indrukwekkende collectie van ongeveer 3 miljoen objecten en beelden, variërend van historische tot hedendaagse fotografie. FOMU presenteert wisselende tentoonstellingen, zowel actueel als historisch, en toont ook fotoapparatuur. Het museum publiceert twee magazines: .tiff en Extra, en biedt een breed scala aan activiteiten zoals rondleidingen en workshops.
FOMU vindt zijn oorsprong in een tentoonstelling uit 1965, georganiseerd door het Provinciaal Museum voor Kunstambachten Sterckshof in samenwerking met Agfa-Gevaert. Het museum verhuisde in 1986 naar het pakhuis ‘Vlaanderen’, een historisch gebouw ontworpen door architect Frans Van Dijck in 1911. Dit pakhuis is een van de oudste gebouwen in gewapend beton en onderging in 2001-2003 grondige renovaties en uitbreidingen. In 2016 werd de Lieven Gevaert-toren toegevoegd, een klimaatneutraal depot voor de groeiende collectie.
De collectie van FOMU omvat beelden, apparatuur en fotoboeken. Het archief bevat werken van prominente Belgische fotografen zoals Herman Selleslags en Willy Kessels, evenals apparatuur collecties zoals de camera verzameling van Michel & Michèle Auer. De collectie is opgedeeld in vier delen: de beeld kerncollectie, fondsen, apparatuur en de bibliotheek.
FOMU biedt diverse activiteiten voor bezoekers van alle leeftijden. Naast tentoonstellingen zijn er filmvoorstellingen in Cinema Lumière, artist talks, workshops en rondleidingen.
Het Chocolade Museum Antwerpen (Chocolate Nation)
Chocolate Nation is geen gewoon museum, maar een belevingsmuseum waar je kunt genieten van de wereldberoemde Belgische chocolade. Bezoekers kunnen in veertien gethematiseerde ruimtes een reis van 60 tot 90 minuten maken door de geschiedenis en productie van Belgische chocolade. Deze reis begint bij de cacaoplantages aan de evenaar en volgt de cacaoboon naar Antwerpen, de grootste opslaghaven van cacao ter wereld. Een reusachtige fantasiemachine toont hoe Belgische chocolade wordt gemaakt en krijgt zijn unieke fluweelzachte smaak.
In Chocolate Nation leer je alles over chocolade, tradities, geschiedenis, merken, producten en innovaties die hebben bijgedragen aan de wereldwijde reputatie van Belgische chocolade. Dit 4000 m² grote museum biedt een multi-sensorische ervaring en laat bezoekers verschillende smaken Belgische chocolade proeven.
Het museum, geopend in 2019 in een hoekpand van het iconische gebouw waar vroeger Aquatopia gevestigd was, werd opgezet door Jeroen Jespers en Mickelle Haest, samen met chocolatier Patrick Aubrion en chef-kok Thomas van de Weyer. Het museum heeft een eigen bean-to-bar atelier en restaurant.
Een hoogtepunt van het museumbezoek is de “smaakhemel”, waar bezoekers tien verschillende vloeibare Belgische chocolades kunnen proeven. Hier kunnen ze kennismaken met diverse chocoladevarianten en hun eigen voorkeuren ontdekken.
Rubenshuis
Het Rubenshuis, gelegen in Antwerpen, is de voormalige stadsresidentie van de beroemde schilder Peter Paul Rubens (1577-1640). Sinds 1946 is deze residentie ingericht als een stedelijk museum.
Het museum toont een uitgebreide collectie werken van Rubens, zijn leerlingen, en tijdgenoten zoals Jacob Harrewijn, Anthony van Dyck, en Adriaen Brouwer. Enkele hoogtepunten zijn “Adam en Eva in het Paradijs” en “De Annunciatie”. Het museum bevat ook Rubens’ verzameling Romeinse beeldhouwwerken en rijk gedecoreerd meubilair. In 2016 werden nieuwe bruiklenen, waaronder een zelfportret van Anthony van Dyck, toegevoegd aan de collectie.
Vanaf 9 januari 2023 is het Rubenshuis gesloten voor een restauratie. De renovatie zal de toegankelijkheid, het comfort, de klimaatregeling en de verlichting verbeteren. Het nieuwe onthaalgebouw, dat in augustus 2024 opent, zal een belevingscentrum, museumcafé, onderzoekscentrum en de Rubensbibliotheek bevatten. De nieuwe tuin, ontworpen met 17.500 planten en kleuradvies van modeontwerper Dries Van Noten, biedt een prachtig zicht op het huis van Rubens.
Het Rubenshuis biedt een unieke blik in het leven van Rubens, zowel als kunstenaar en als man. Het museum biedt bezoekers de kans om de wereld van Rubens te verkennen en te begrijpen wat hem zo geliefd maakte
DIVA Diamond Museum Antwerpen
DIVA is een museum voor diamant, zilver en edelsmeedkunst in Antwerpen, gevestigd aan de Suikerrui. Het museum, dat sinds 2018 geopend is, combineert de collecties van het voormalige Diamantmuseum en Zilvermuseum Sterckshof. De naam DIVA is een associatie met ‘diva’ (ster) en niet een afkorting.
Het museum is gevestigd op de locatie van het voormalige Etnografisch Museum en Volkskundig Museum. DIVA vertelt het kunsthistorische verhaal van Antwerpen als wereldcentrum voor diamantbewerking en -handel. De collectie van DIVA omvat ongeveer 2500 objecten, waaronder de zilververzameling van jonkheer Pierre E. Lunden, die in 1976 via een legaat aan het museum werd geschonken.
Tussen 2018 en 2022 was DIVA opgedeeld in zes thematische zalen, elk met een verhaal bedacht door regisseur Frank Van Laecke. Tijdens een renovatie in 2022 werd een zevende zaal toegevoegd en de vaste tentoonstelling vernieuwd. De zalen zijn als volgt ingedeeld: de Grondstoffenzaal, de Kluis, het Boudoir, de Eetkamer, de Handelskamer, het Atelier en de Wonderkamer. Het museum toont meer dan 650 collectiestukken, waarvan twintig door de Vlaamse overheid als Topstuk zijn erkend.
DIVA bevat een documentatiecentrum met 23.000 publicaties, een onderzoeksafdeling en een restauratie laboratorium. Er zijn ruimtes voor tijdelijke tentoonstellingen, lezingen en creatieve workshops rond edelsmeedkunst. Het museum heeft ook een educatief programma met interactieve schermen en een parcours voor kinderen. Het binnenplein fungeert als groene ontmoetingsplaats voor de buurt, waar extra evenementen worden georganiseerd.
Museum Plantin-Moretus
Het Museum Plantin-Moretus in Antwerpen, België, is een historisch museum dat gewijd is aan de drukkersfamilie Plantin-Moretus. Het bevindt zich aan de Vrijdagmarkt en was oorspronkelijk de drukkerij Plantijn, opgericht in de zestiende eeuw door Christoffel Plantijn. Na Plantijns dood nam zijn schoonzoon Jan I Moretus de drukkerij over, en het werd een ontmoetingsplaats voor geleerden zoals Justus Lipsius en Simon Stevin.
In 1876 verkocht Edouard Moretus de drukkerij met volledige inboedel aan de stad Antwerpen en de Belgische staat. Het museum opende voor het publiek in 1877. Hoewel het in 1944 zwaar beschadigd raakte door een Duitse V2-raket, heropende het in 1951. In 2002 werd het museum genomineerd voor UNESCO-werelderfgoed en in 2005 erkend vanwege de uitzonderlijk goed bewaarde drukkerij uit de zestiende eeuw. Na een renovatie en uitbreiding heropende het museum eind september 2016, inclusief een nieuwe leeszaal en depot voor papieren erfgoed.
Het museum is volledig uitgerust met Vlaams meubilair, kunstvoorwerpen, en veel houtsnijwerk bekleed met goudleer. De collectie omvat schilderijen van Rubens, een huisvriend van de familie. Er zijn meer dan 30.000 boeken, waaronder incunabelen en postincunabelen, en originele zet staven voor muzieknoten. De drukkerij bevat authentieke houten drukpersen, een gieterij voor loden drukletters, en een unieke collectie hand gietvormen. De collectie bevat ook punches en matrijzen van beroemde lettersnijders zoals Claude Garamond en Johan Van der Keere.
Het museum bewaart ook ruim 600 historische manuscripten, wereldbollen van Gerardus Mercator, en atlassen zoals het “Theatrum Orbis Terrarum” van Ortelius. Het complete archief en de boekhouding van de drukkerij, die een waardevolle bron van informatie biedt over de sociale geschiedenis van Antwerpen en de werkomstandigheden van de arbeiders, zijn eveneens bewaard gebleven.
De bibliotheek van het museum werkt aan het digitaliseren van de collectie in samenwerking met Google Books, hoewel de kostbaarste werken ter plaatse worden ingescand. Het museum beschikt ook over moderne voorzieningen zoals een documentatiecentrum, een restauratielaboratorium, en ruimtes voor tijdelijke tentoonstellingen en creatieve workshops. Het binnenplein is een groene ontmoetingsplaats voor de buurt, waar extra evenementen worden georganiseerd.