De Gouden Eeuw, een periode vol pracht en praal die Nederland naar ongekende hoogten bracht. Als kunstliefhebber ben ik steeds weer gefascineerd door deze tijd, waarin kunst, wetenschap, handel en cultuur bloeiden. De 17e eeuw, vaak de Gouden Eeuw genoemd, was een tijd waarin de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden op economisch, militair en artistiek gebied floreerde. Schilders als Rembrandt en Vermeer legden de ziel van hun tijd vast op doek, terwijl wetenschappers zoals Christiaan Huygens en Antoni van Leeuwenhoek de grenzen van kennis verlegden.
Deze periode was niet alleen een tijd van schitterende schilderijen en wetenschappelijke doorbraken, maar ook van grote handelsreizen en economische voorspoed. Het was een tijd waarin Amsterdam het bruisende hart van de wereldhandel was en de rijkdom van de overzeese gebieden stroomde naar de Nederlandse havens. Tegelijkertijd was het ook een tijd van strijd en contrasten, met maatschappelijke spanningen en harde levensomstandigheden voor velen.
Om deze fascinerende tijd beter te begrijpen en te waarderen, heb ik enkele van de beste boeken over de Gouden Eeuw geselecteerd. Deze boeken bieden diepgaande inzichten in de kunst, cultuur, economie en politiek van deze bloeiperiode. De boeken worden uitgebreid beschreven en aangeboden via een link van Bol.com.
https://partner.bol.com/click/click?p=2&t=url&s=1372187&f=TXL&url=https%3A%2F%2Fwww.bol.com%2Fnl%2Fnl%2F&name=De%2520winkel%2520van%2520ons%2520allemaal%2520- Het grote Gouden Eeuw boek
- De Gouden Eeuw – proeftuin van onze wereld
- De Gouden Eeuw in 500 portretten, taferelen & analyses
- Gouden Eeuw, begin van het einde
- Kookboek van de Gouden Eeuw
- Hollandse schilders in de Gouden Eeuw
- Elke provincie een eigen Gouden Eeuw
- Middeleeuwse geschiedenis van de Lage Landen – De eerste gouden eeuw
- Zeevaarders in de Gouden Eeuw
- Overvloed en onbehagen – De Nederlandse cultuur in de Gouden Eeuw
Het grote Gouden Eeuw boek
Het Grote Gouden Eeuw Boek geeft een compleet overzicht van de schilderkunst in de zeventiende eeuw. De zeventiende eeuw noemt men vaak de Gouden Eeuw vanwege de grote rijkdom die toen werd vergaard en de indrukwekkende cultuur die tot bloei kwam. Het was vooral de schilderkunst die daarin uitblonk. Talloze schilders met groot talent schiepen gedurende die hele eeuw meesterwerken, die na ruim vier eeuwen nog steeds bewondering wekken. Hun schilderijen behoren tot de pronkstukken van musea waar dan ook.
De Gouden Eeuw – proeftuin van onze wereld
Het verhaal van het zeventiende-eeuwse Nederland blijft een mirakel. Een ratjetoe aan gewesten komt in opstand tegen de Spaanse koning, bouwt met vallen en opstaan aan een nieuwe staat en groeit uit tot een experiment zoals de wereld nooit eerder heeft gezien. Een samenleving die wordt geleid door de burger zelf. Met ongekende vrijheden en allerlei geloven. Met schepen die over de hele wereld varen, wetenschappers die de wonderen van de natuur ontraadselen en schilders die de werkelijkheid als nieuw laten zien.
Dit boek beziet de Gouden Eeuw als proeftuin voor onze eigen tijd. Een periode waarin Nederland, en dan vooral Holland en Amsterdam, het laboratorium wordt waar de wereld proefondervindelijk onderzoek doet naar globalisering, migratie, tolerantie, consumentisme, beurs- en mediahypes en nog veel meer moderns.
De Gouden Eeuw in 500 portretten, taferelen & analyses
Hoe omstreden de term Gouden Eeuw ook is, in de zeventiende eeuw zelf was deze al volop in gebruik, bij de Nederlanders zelf en bij de talloze buitenlanders die ons land bezochten. De Republiek onderscheidde zich door vernieuwingen op de meest uiteenlopende gebieden: politiek met zijn republikeinse systeem, technisch met zijn inpolderingen, economisch met zijn bankinstellingen, artistiek met zijn wereldberoemde schilders, en religieus met een tolerantie die destijds uitzonderlijk was.
De Gouden Eeuw in 500 portretten, taferelen & analyses geeft een levendig beeld van deze unieke periode aan de hand van meer dan 500 bijdragen, geschreven door meer dan 130 specialisten, die alle terreinen bestrijken: van slavenhandel tot Bijbeluitleg, van koloniën tot schilderkunst, van oorlogen tot kaasmakerij, van overstromingen tot scheepsbouw, van schaatsen tot de radicale Verlichting. Beknopte biografieën van filosofen, kunstenaars, historische figuren en vooraanstaande families, en geschreven portretten van de belangrijkste Nederlandse steden, maken dit kleurrijke portret van de Gouden Eeuw compleet.
Elke bijdrage gaat vergezeld van een schitterende, soms paginagrote, kleurenafbeelding. Ook zijn speciaal voor het boek nieuwe, op de laatste stand van de wetenschap gebaseerde kaarten getekend. Een meer up-to-date en omvattend beeld van de Gouden Eeuw is de komende decennia niet te verwachten. Deze uitgave bestaat uit twee banden.
Willem Frijhoff (1942) is emeritus-hoogleraar moderne geschiedenis van de Vrije Universiteit te Amsterdam en gasthoogleraar cultuurgeschiedenis aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Hij was aan meerdere Europese universiteiten verbonden, is eredoctor van de universiteit van Bergen (Henegouwen) en lid van de Academia Europaea.
Catherine Secretan (1950) was als onderzoekster verbonden aan het wereldberoemde Centre national de la recherche scientifique (CNRS) en is auteur van talrijke bijdragen over de ideeëngeschiedenis van Nederland, en laureaat van de Académie des Sciences morales et politiques en van de Frans-Nederlandse Descartes-Huygensprijs.
Andreas Nijenhuis-Bescher (1972) is sinds 2018 werkzaam aan de Hankuk University of Foreign Studies in Seoul (Zuid-Korea), na lange tijd aan universiteiten in Frankrijk verbonden te zijn geweest. Hij is hoogleraar Dutch Area Studies. Zijn onderzoek concentreert zich, vanuit een internationaal perspectief, op sociale geschiedenis, religieuze coëxistentie en conflicten, en politieke iconografie.
Gouden Eeuw, begin van het einde
In 1650, in het midden van de Gouden Eeuw, is de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden uitgegroeid tot een wereldmacht. Hollandse handelsschepen varen over alle wereldzeeën, stichten nederzettingen en kolonialiseren hele gebieden. Robert William Towerson, een rijke en machtige koopman uit Engeland wil, om persoonlijke redenen, met alle mogelijke middelen de macht van de Hollanders breken. Het resultaat is een politiek steekspel en een nietsontziende piraterij.
Tomas Hidde, een jonge zeeman uit Hellevoetsluis, raakt nauw betrokken bij deze strijd die uiteindelijk zal leiden tot de eerste handelsoorlog met Engeland. Tom Wensink woont in Hellevoetsluis en heeft uitvoerig historisch onderzoek gedaan naar het maritieme verleden van zijn woonplaats. Zijn boeiende en meeslepende historische debuutroman schetst een prachtig beeld van het leven aan boord van een Hollands oorlogsschip en de havens van Hellevoetsluis, Middelharnis, Zierikzee, Rotterdam en Middelburg. Bekende historische personen, zoals Maarten Tromp, Michiel de Ruyter en Johan de Witt hebben in deze roman een prominente rol. Een roman waarin historie, spanning en romantiek hand in hand gaan.
Kookboek van de Gouden Eeuw
Dit is het eerste toegankelijke kookboek over de keuken van de Gouden Eeuw. In de voor de Noordelijke Nederlanden uitbundige 17e eeuw zagen de eerste Nederlandse kookboeken het licht. De recepten die Manon Henzen voor dit boek heeft verzameld, dateren uit die tijd en zijn afkomstig uit Nederland, België en Frankrijk.
Voor de 21e-eeuwse lezer (en kok!) zijn ze van een moderne twist voorzien. De keuken van de Gouden Eeuw was aromatisch en kruidig, dankzij het vele gebruik van specerijen (afkomstig van de VOC). Hij vormde de overgang van de middeleeuwse keuken naar die van onze tijd. In het boek staan circa 30 authentieke recepten, zoals Lombardische eieren, een kervelsopje, pastei van geitenbok en kweepasta, de voorouder van de Spaanse membrillo.
Hollandse schilders in de Gouden Eeuw
De Hollandse schilderkunst van de Gouden Eeuw is een uitzonderlijk gebeuren in de kunstgeschiedenis geweest, dat blijvende bewondering in de wereld afdwingt, en dat een vrijwel onuitputtelijk terrein is voor wetenschappelijk onderzoek. Juist in de afgelopen decennia zijn er belangwekkende ontdekkingen gedaan en zijn nieuwe feiten aan het licht gekomen, waardoor het algemene inzicht in de zeventiende-eeuwse schilderkunst op enkele punten ingrijpend is gewijzigd. Ook is daarbij van belang de essentiële verandering van de geschiedschrijving als zodanig: in de moderne historische analyse wordt meer dan voorheen gelet op de economische en sociale factoren en op het dagelijkse leven van de onderzochte periode; deze kenmerkende historische nuances zijn van invloed op de beoefening van de hedendaagse kunstgeschiedenis.
Het boek dat Bob Haak schreef over de schilderkunst van de Gouden Eeuw is een moderne en gevarieerde geschiedschrijving, die niet alleen beantwoordt aan de nieuwste wetenschappelijke inzichten, maar die bovendien boeiend is om te lezen voor allen die thuis willen raken in de artistieke produktie van die uiterst interessante periode. Op heldere wijze worden meer dan vierhonderd schilders besproken en van elk van hen wordt representatief werk afgebeeld.
In niet minder dan i 117 reproduktics, waarvan 74 in kleur, ontplooit zich voor de lezer de Hollandse samenleving in heel haar verrassende verscheidenheid: de schutters en de regenten, de rijke kooplieden en hun echtgenotes, de eenvoudige burgers op hun paasbest, in hun dagelijkse bezigheden of zich vermakend met sport en spel, de drukte van de handelssteden en de havens en het leven op het boerenland, het spelevaren zowel als de scheepvaart naar verre streken. Door het oog van de schilder ervaart men het landschap in al zijn facetten bij het wisselende Hollandse licht, de schoonheid van de architectuur en ten slotte de stilte van enkele voorwerpen op een tafel of van een vaas met bloemen.
Bob Haak werkte van 1954 tot 1963 in het Rijks- museum. Hij was nauw betrokken bij de organisatie van de grote Rcmbrandt-tentoonstclling in 1956. In 1963 werd hij hoofdconservator van het Amsterdams Historisch Museum. Hij begeleidde de restauratie en inrichting van de nieuwe behuizing van dat museum, die ’n ‘975 gereed kwam. In datzelfde jaar werd hij directeur van het Amsterdams Historisch Museum. Inmiddels bleef hij actief als auteur op het gebied van de kunstgeschiedenis van de Gouden Eeuw. Als lid van het Rembrandt Research Project is hij betrokken bij een van de boeiendste onderzoekingen op kunsthistorisch gebied.
Elke provincie een eigen Gouden Eeuw
De Gouden Eeuw, volgens velen de roemrijkste periode in de Nederlandse geschiedenis, roept vandaag de dag ook weerstand op. Sommigen pleiten er daarom voor het begrip af te schaffen. Dit boek beoogt het op het gewest Holland toegespitste debat open te breken door het predicaat ‘Gouden Eeuw’, mét zijn keerzijden, juist aan alle provincies van Nederland toe te kennen. Twaalf auteurs nemen elk een provincie onder de loep en stellen een aspect van haar geschiedenis centraal waarvan het belang de eigen regio overstijgt. Zonder dat alles goud was wat er blonk, laat Elke provincie een eigen Gouden Eeuw zien dat op veel meer manieren naar de Nederlandse geschiedenis gekeken kan worden dan enkel door een Hollandse bril. De Gouden Eeuwen van Nederland blijken veelzijdig, dramatisch, glorieus én actueel.
Louis Sicking is Aemilius Papinianus-hoogleraar volkenrechtsgeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam en doceert middeleeuwse en vroegmoderne geschiedenis aan de Universiteit Leiden.
Middeleeuwse geschiedenis van de Lage Landen – De eerste gouden eeuw
In ‘De eerste Gouden Eeuw’ vertelt Luit van der Tuuk over handel en scheepvaart in de vroege middeleeuwen. Toen, betoogt Van der Tuuk, werd reeds de basis gelegd voor de latere ‘Gouden Eeuw’.
In de dertiende eeuw ontstond de Hanze, een succesvol samenwerkingsverband van diverse handelsplaatsen. Uit deze periode is een groot aantal scheepswrakken teruggevonden, die ons informatie verschaffen over de scheepsbouw uit die tijd. Uit de vroegere middeleeuwen is dergelijk materiaal nauwelijks voor handen. De weinige bronnen die er zijn, zijn fragmentarisch. Des te verrassender is het beeld dat Van der Tuuk schetst van de Nederlandse scheepvaart in de vroege middeleeuwen, waarin, betoogt hij, de basis werd gelegd voor latere ‘Gouden Eeuw”.
Zeevaarders in de Gouden Eeuw
Zonder zeelieden was de Gouden Eeuw er nooit geweest. Zonder door hen bedreven handelsvaart en visserij was de unieke bloei van Nederland in de zeventiende eeuw nooit tot stand gekomen. Dit boek gaar over die zeevarenden, vooral in Europa. Wie waren zij, de schepelingen van de Oostzeevaarders, de IJslandvaarders, de walvisvaarders en alle anderen die op de Noordzee, het Hoge Noorden, de Oostzee en de Middellandse Zee actief waren? Ze konden slachtoffer worden van de woeste elementen, van kaperij, piraterij en oorlogsgeweld? Hoe was hun lot als ze slaaf werden gemaakt?
In dit boek komen niet alleen deze vragen aan bod, maar wordt ook ingegaan op de rol van vrouwen en het leven van de achterblijvenden. Zo veel mogelijk met getuigenissen uit de tijd zelf.
Overvloed en onbehagen – De Nederlandse cultuur in de Gouden Eeuw
In ‘Overvloed en onbehagen’ belicht Simon Schama vertrouwde dingen uit de Nederlandse cultuurgeschiedenis van de zeventiende eeuw op ongebruikelijke wijze. De cultuur in de ruimste zin van het woord vormt zijn bronnenmateriaal: kookboeken, faillissementsinventarissen, prenten, schilderijen en gebrandschilderde ramen.
Ook bijgeloof, de opvoeding van kinderen en de zedenleer in de tijd dat Nederland een supermacht was, neemt hij onder de loep. Hij beschrijft de zeden en gewoonten van een volk dat zijn eigen onafhankelijkheid niet zocht, maar die opgedrongen kreeg door de meedogenloze Spaanse monarchie, waartegen het uiteindelijk in opstand kwam – een volk dat in twee generaties een indrukwekkend wereldrijk opbouwde.